Procedura të thjeshtuara
Procedurat e thjeshtuara zëvendësojnë procedurën e zakonshme, lejojnë që eksporti ose importi të kryhet jashtë terminaleve doganore dhe/ose me më pak dokumente. Ato gjithashtu reduktojnë rolin e ndërmjetësve (përfaqësuesve) në procedurat doganore, gjë që redukton kostot e kompanive dhe zvogëlon kohën për zbatimin e formaliteteve doganore, si dhe zbatimin e formaliteteve doganore jashtë orarit të rregullt të punës së autoriteteve doganore.
Për të përdorur një procedurë të thjeshtuar deklarimi, duhet të plotësohen kriteret e mëposhtme në tre vitet e fundit përpara paraqitjes së kërkesës:
- Personi përgjegjës pranë kërkuesit ose personi që ka kontroll mbi menaxhimin e personit juridik dhe personi përgjegjës pranë kërkuesit për çështjet doganore nuk janë autorë të shkeljeve të rënda ose shkeljeve të shumëfishta të rregulloreve doganore dhe tatimore dhe nuk janë autorë të një krimi të rëndë në lidhje me profesionin e tij ekonomik,
- Kërkuesi ka një organizatë administrative që korrespondon me llojin dhe fushëveprimin e aktiviteteve të biznesit dhe është e përshtatshme për menaxhimin e lëvizjes së mallrave, dhe ka kontrolle të brendshme adekuate për parandalimin, zbulimin dhe korrigjimin e gabimeve dhe parandalimin dhe zbulimin e paligjshme dhe transaksionet e parregullta,
- Kërkuesi ka vendosur procedura të kënaqshme për menaxhimin e lejeve dhe autorizimeve të lëshuara në përputhje me masat e politikës tregtare,
- Kërkuesi siguron që punonjësit përkatës të udhëzohen të informojnë autoritetet doganore sa herë që zbulohen vështirësi në përputhje dhe ekzistojnë procedura për të informuar autoritetet doganore për këto vështirësi,
- Kërkuesi nuk i nënshtrohet procedurave të likuidimit,
- Kërkuesi ka përmbushur detyrimet e tij financiare në lidhje me pagesën e detyrimeve doganore dhe të gjitha detyrimet, taksat ose kostot e tjera që janë vënë gjatë ose në lidhje me importin ose eksportin e mallrave dhe
- Kërkuesi ka një gjendje të mirë financiare për të përmbushur detyrimet dhe detyrat që lidhen me llojin dhe qëllimin e veprimtarisë së tij të biznesit, duke përfshirë mungesën e aktiveve neto negative nëse ato nuk mund të sigurohen.
Për të përdorur një procedurë të thjeshtuar të zhdoganimit vendas, duhet të plotësohen kriteret e mëposhtme në tre vitet e fundit përpara paraqitjes së kërkesës:
- Kërkuesi, personi përgjegjës i aplikantit ose personi që ka kontroll mbi menaxhimin e personit juridik dhe personi përgjegjës i aplikantit për çështjet doganore nuk janë autorë të shkeljes së rëndë ose shkeljeve të shumta të rregulloreve doganore dhe tatimore dhe nuk janë autorë të një krime të rënda në lidhje me veprimtarinë e saj ekonomike,
- Kërkuesi mban një sistem kontabiliteti që korrespondon me parimet përgjithësisht të pranuara të kontabilitetit të aplikuara në Republikën e Maqedonisë së Veriut, i cili mundëson zbatimin e kontrollit doganor të bazuar në auditim dhe mban të dhëna historike që mundësojnë një gjurmë auditimi që nga momenti kur të dhënat janë futur në të dhënat,
- Të dhënat e mbajtura nga kërkuesi për qëllime doganore përfshihen në sistemin e tij të kontabilitetit ose mundësojnë kryqëzimin e informacionit me sistemin e kontabilitetit,
- Kërkuesi i lejon autoritetit doganor akses fizik në sistemin e tij të kontabilitetit dhe, sipas rastit, në të dhënat e tij të tregtisë dhe transportit,
- Kërkuesi i lejon autoritetit doganor akses elektronik në sistemin e tij të kontabilitetit dhe, sipas rastit, në të dhënat e tij të tregtisë dhe transportit, ku ato sisteme ose regjistrime mbahen në mënyrë elektronike,
- Kërkuesi ka një sistem logjistik që njeh mallrat vendase nga të huaja dhe i shënon ato, dhe kur është e aplikueshme vendndodhjen e tij,
- Kërkuesi ka një organizatë administrative që korrespondon me llojin dhe fushëveprimin e aktiviteteve të biznesit dhe është e përshtatshme për menaxhimin e lëvizjes së mallrave, dhe ka kontrolle të brendshme adekuate për parandalimin, zbulimin dhe korrigjimin e gabimeve dhe parandalimin dhe zbulimin e paligjshme dhe transaksionet e parregullta,
- Kërkuesi ka vendosur procedura të kënaqshme për menaxhimin e lejeve dhe autorizimeve të lëshuara në përputhje me masat e politikës tregtare,
- Kërkuesi ka vendosur procedura të kënaqshme për arkivimin e të dhënave dhe informacionit të tij, si dhe procedura për mbrojtjen nga humbja e informacionit,
- Kërkuesi siguron që punonjësit përkatës të udhëzohen për të informuar autoritetet doganore sa herë që zbulohen vështirësi në përputhje dhe kanë vendosur procedura për informimin e autoriteteve doganore për këto vështirësi,
- Kërkuesi ka vendosur masat e duhura të sigurisë për të mbrojtur sistemin e tij kompjuterik nga aksesi i paautorizuar si dhe sigurimin e dokumentacionit të tij,
- Kërkuesi ka vendosur procedura të kënaqshme për menaxhimin e lejeve dhe miratimeve të importit dhe eksportit në lidhje me ndalimet dhe kufizimet, duke përfshirë masat për të dalluar mallrat që i nënshtrohen ndalimeve ose kufizimeve nga mallrat e tjera dhe masat për të siguruar respektimin e këtyre ndalimeve dhe kufizimeve,
- Kërkuesi nuk i nënshtrohet procedurave të likuidimit,
- Kërkuesi ka përmbushur detyrimet e tij financiare në lidhje me pagesën e detyrimeve doganore dhe të gjitha detyrimet, taksat ose kostot e tjera që janë vënë gjatë ose në lidhje me importin ose eksportin e mallrave dhe
- Kërkuesi ka një gjendje të mirë financiare për të përmbushur detyrimet dhe detyrat që lidhen me llojin dhe qëllimin e veprimtarisë së tij të biznesit, duke përfshirë mungesën e aktiveve neto negative nëse ato nuk mund të sigurohen.
Me procedura të thjeshtuara, është e mundur që mbajtësi i autorizimit të:
- Dorëzojë një deklaratë doganore që nuk përmban disa nga të dhënat e përcaktuara ose të mos bashkëngjisë disa nga dokumentet e përcaktuara (procedurë me një deklaratë të paplotë),
- Paraqesë një deklaratë të thjeshtuar, dokument tregtar ose administrativ, së bashku me një kërkesë për vendosjen e mallrave në procedurën përkatëse doganore në vend të një deklarate doganore (procedurë e thjeshtuar e deklarimit) dhe/ose
- Vendosë mallin në procedurën doganore lëndore në ambientet e tij ose në një vend tjetër të miratuar duke e regjistruar në regjistrat e tij, me ç'rast mund të mos kërkohet që të dorëzojë mallin për kontroll (procedura e zhdoganimit vendor).
Me procedurat e thjeshtuara, operatorëve ekonomikë u mundësohet qarkullim më i shpejtë i mallrave, duke kursyer kohë dhe mjete, si dhe duke ulur kostot.
Kërkesa për procedurë të thjeshtuar dorëzohet në formë elektronike në modulin MEOS në SPDDDA dhe në letër në SHML kompetente vendore, në një nga formularët e publikuar në faqen e internetit të Drejtorisë së Doganave, përkatësisht:
Udhëzues për procedurat e thjeshtuaraAneksi 1 Kërkesë për dhënien e autorizimit për përdorimin e procedurave të thjeshtuara
Tarifat e importit dhe detyrimet e tjera paguhen duke paraqitur deklaratën doganore elektronike ose deklaratën plotësuese, siç përcaktohet në autorizim.
Nëse kërkuesi për autorizim për procedura të thjeshtuara është bartës i autorizimit për operator ekonomik të autorizuar, konsiderohet se kriteret janë plotësuar.
Të gjitha autorizimet e dhëna deri më tani për procedurat e thjeshtuara do t'i nënshtrohen rivlerësimit sipas kritereve të reja, jo më vonë se data 31.12.2020.