Vlera doganore
Vlera doganore përcaktohet sipas dispozitave të:
- Nenit 27 deri 45 të Ligjit Doganor,
- Nenit 61 deri 93 të Dekretit për Zbatimin e Ligjit Doganor dhe
- Dispozitave të Marrëveshjes për zbatimin e nenit 7 të Marrëveshjes së Përgjithshme për Tarifat dhe Tregtinë (GATT) 1994 dhe nenit 7 të Marrëveshjes së Përgjithshme për Tarifat dhe Tregtinë (GATT) 1994.
Metodat për përcaktimin e vlerës doganore të mallit
Metodat për përcaktimin e vlerës doganore janë të përcaktuara në përputhje me nenet 28 deri në 34 të Ligjit Doganor, të cilat zbatohen në mënyrë të saktë të përcaktuar hierarkike (nëse metoda e parë nuk mund të zbatohet, atëherë zbatohet metoda e dytë etj.).
Metoda bazë për përcaktimin e vlerës doganore është përcaktuar në përputhje me nenin 28 të Ligjit Doganor, sipas të cilit vlera doganore e mallrave të importuara paraqet vlerën e transaksionit, që është çmimi i paguar realisht ose çmimi që duhet paguar për mallin e shitur për eksport në Republikën e Maqedonisë së Veriut.
Me rastin e aplikimit të kësaj metode të vlerës së transaksionit, përveç çmimit të paguar realisht ose çmimit që duhet paguar, shtohen disa kosto të përcaktuara në përputhje me nenin 35 të Ligjit Doganor dhe kostot e përcaktuara në përputhje me nenin 36 të të njëjtit ligj nuk janë shtuar.
Nëse vlera doganore e mallit të importuar nuk mund të përcaktohet në përputhje me dispozitat e nenit 28 të Ligjit Doganor, vlera e transaksionit të mallrave identike, të shitura për eksport në Republikën e Maqedonisë së Veriut dhe të eksportuara në të njëjtën kohë ose përafërsisht në të njëjtën kohë, do të konsiderohet si vlerë doganore, si dhe malli që vlerësohet (neni 29 i Ligjit Doganor) dhe nëse kjo nuk mund të përcaktohet, vlera e transaksionit të mallrave të ngjashme, të shitura për eksport në Republikën e Maqedonisë së Veriut dhe të eksportuara në të njëjtën kohë ose përafërsisht në të njëjtën kohë, do të konsiderohet si vlerë doganore, si dhe mallrat që vlerësohen (neni 30 i Ligjit Doganor).
Kur zbatohen këto dy metoda, mallrat që shiten duhet të jenë në të njëjtin nivel tregtar dhe kryesisht në të njëjtën sasi, me mallrat që vlerësohen. Kur nuk gjendet një shitje e tillë, përdoret vlera e transaksionit të mallrave të shitura në një nivel tjetër tregtar dhe/ose në një sasi të ndryshme, me rregullimin e nevojshëm për shkak të ndryshimeve në nivel dhe/ose sasi tregtare, me kusht që një rregullim i tillë mund të bëhet në bazë të provave të paraqitura.
Kur vlera doganore nuk mund të përcaktohet në përputhje me nenet 28, 29 dhe 30 të Ligjit Doganor, vlera doganore përcaktohet në përputhje me dispozitat e nenit 32 të këtij ligji (metoda e vlerës së zbritshme). Me rastin e aplikimit të kësaj metode, vlera doganore përcaktohet me "kthimin mbrapa", respektivisht nga çmimi i shitjes së mallit të importuar në Republikën e Maqedonisë së Veriut, ose i mallrave identike ose të ngjashme të importuara, kostot që i janë shtuar atyre mallrave zbriten pasi eksportohen.
Nëse vlera doganore nuk mund të përcaktohet sipas dispozitave të nenit 32 të Ligjit Doganor, atëherë ajo përcaktohet sipas dispozitave të nenit 33 të atij ligji (mënyra e llogaritjes). Gjatë aplikimit të kësaj metode, vlera doganore përcaktohet në bazë të kostove të prodhimit të mallrave që vlerësohen, plus shumën e fitimit dhe shpenzimet e përgjithshme që zakonisht shprehen kur shiten mallra të së njëjtës klasë ose lloj si mallrat që vlerësohen. Në raste të caktuara, kjo metodë mund të përdoret para metodës së vlerës deduktive.
Nëse vlera doganore e mallit të importuar nuk mund të përcaktohet në bazë të neneve 28, 29, 30, 31, 32 dhe 33 të Ligjit Doganor, atëherë ajo përcaktohet sipas nenit 34 të Ligjit Doganor (të dhënat në dispozicion). Metoda e të dhënave të disponueshme zbatohet kur vlera doganore nuk mund të përcaktohet duke përdorur metodat e përmendura më parë. Sipas kësaj metode, vlera doganore e mallit përcaktohet në bazë të të dhënave të disponueshme në Republikën e Maqedonisë së Veriut, të cilat nuk bien ndesh me përjashtimet e përcaktuara në nenin 34 të Ligjit Doganor. Kjo metodë duhet të bazohet më së shumti në vlerat e përcaktuara më parë, me një trajtim më fleksibël, domethënë të fillohet përsëri nga fillimi dhe të rishikohet në mënyrë fleksibile mundësia e aplikimit të cilësdo prej metodave të mëparshme për të përcaktuar vlerën duke përdorur mjete të arsyeshme dhe rrjedhimisht metodën e të dhënave në dispozicion njihet edhe si "metoda fleksibël" për përcaktimin e vlerës.
Të drejtat dhe detyrimet e autoriteteve doganore
Autoriteti doganor në procedurën doganore në pajtim me dispozitat e nenit 42 të Ligjit Doganor mund të kërkojë nga deklaruesi të gjitha dokumentet dhe të dhënat që janë të nevojshme për përcaktimin e vlerës doganore sipas neneve 28 deri në 36 të Ligjit Doganor. Dispozitat e neneve 27 deri në 45 të Ligjit Doganor nuk kufizojnë apo vënë në dyshim të drejtën e nëpunësit doganor për të përcaktuar vërtetësinë dhe saktësinë e çdo deklarate, dokumenti apo deklarate të dorëzuar me qëllim të përcaktimit të vlerës doganore.
Sipas Ligjit Doganor, parashikohet gjithashtu që brenda pesë viteve nga dita e pranimit të deklaratës, autoriteti doganor, pas lirimit të mallit, për të kontrolluar saktësinë e të dhënave të përcaktuara në deklaratë, mund të kontrollojë dokumentet tregtare dhe të dhënat në lidhje me importin ose eksportin e atij malli.
Me kërkesë me shkrim, importuesi ka të drejtën e një shpjegimi me shkrim nga nëpunësi doganor për mënyrën e përcaktimit të vlerës doganore të mallit të importuar.
Përcaktimi i vlerës doganore të bartësve të të dhënave
Përcaktimi i vlerës doganore të mallrave që importohen pa pagesë të kundërmasave
Ulje e çmimit
Të drejtat e autorit dhe kompensimet e licencës
Në linkun e mëposhtëm është kursi i e-learning mbi Vlerën doganore (60 minuta) i cili është i dedikuar si për nëpunësit doganor ashtu edhe për komunitetin e biznesit që zbaton rregulloret doganore.